Op het einde van het jaar wil ik toch even nabeschouwen over de hype van dit jaar: digitale disruptie.
Filosoof Nick Bostrom vertelt dat we maar één kans hebben om het goed te doen. Dan heeft hij het over Artificiële Intelligentie (AI).
Hij heeft het over het feit dat computers slim genoeg gaan worden om het over te nemen van de mens.
Dan moeten we nu verdomd goed ons best doen om de richtlijnen over wat we in de toekomst verwachten van een computer, vast te leggen en vooral…ze menselijk te maken. En niet enkel margegericht of niet enkel op veiligheid gericht. Of niet enkel op wat dan ook dat we nu denken dat moet of goed is.
Als ik daarover nadenk dan vermoed ik dat die ene kans te weinig zal zijn. Het is namelijk des mensen om het niet van de eerste keer goed te doen en ook is het des mensen dat we nogal eens in onze fouten hervallen.
Overal waar mensen samen werken is dit ook zo. Dat komt omdat we mensen zijn.
Ik opteer dus om de richtlijnen die zullen bepalen hoe een computer zichzelf en zijn collega’s in de toekomst zal programmeren, geschreven worden op mensenmaat. M.a.w. het wordt een boeltje. Of beter gezegd: het moét een boeltje worden. Indien niet dreigt er eenheidsworst uitgevoerd en geregulariseerd tot in het absurde, onleefbaar voor onze soort.
En van onleefbaar gesproken: Toen ik vorige week, en dat was twee weken nadat een slimme IT-er mijn smartphone op een ander netwerk zette en daarbij al mijn contacten wiste, op een gure winteravond, na een tankbeurt van mijn hybride auto, wilde wegrijden, weigerde alle electronica dienst.
Geen enkele chip in mijn auto die me vertelde hoe of wat. Geen enkel digitaal gegeven dat voor handen was om de oude getrouwe diesel of elektromotor te doen spreken. Van disruptie gesproken.
Na eerst sakkeren en vloeken en daarna zitten mijmeren over eenvoudige contact-schakelaars en carburateurs, moest ik plots denken aan HAL 9000, de computer uit de film Space Odyssey 2001 van Stanley Kubrick. HAL nam op een bepaald moment het ruimteschip over.
Hetzelfde speelt zich trouwens af in de animatiefilm WALLY, waar de computer weigert de mens terug te vliegen naar de aarde, na het ontdekken van nieuw leven. Die computer deed dat omdat….hij dan geen job meer zou hebben.
Computers die aan job-protectionisme doen. Hebben we daar al bij stil gestaan, nu we aan het discuteren zijn of de zelfrijdende wagen het oude dametje of de blonde deerne moet aanrijden? Heeft er iemand een idee waarom en wanneer computers dat dan zouden gaan doen, zoals bij mij aan de benzinepomp.
In mijn ogen had mijn motormanagement daar geen enkele reden toe. Ik was niet op ruimteafval aan het afstevenen en was ook niet van plan om de missie te aborteren. Ik was niet van plan zijn functie op te doeken. Job-protectie. Iets wat je van mensen nog enigszins kunt begrijpen.
Iemand denkt aan zijn carrière, zijn inkomen, zijn gezin en doet dan soms dingen die een ander niet begrijpt. Wat op zich al disruptief kan werken.
Maar ik overdrijf waarschijnlijk. Want onze toekomst en vrijheid om initiatief en verantwoordelijkheid te nemen, zit veilig in de handen van computerfilosofen en ethici.
Dat doet me dan weer denken aan mijn eerste kandidatuur hoger onderwijs. Een jaar dat ik moest over doen omdat ik o.a. gebuisd was op het vak Ethiek. Omdat ik, op het mondeling examen, een andere mening had verkondigd dan wat in de cursus stond…
Bij deze dus grijp ik mijn ene kans. Mijn ene kans om iedereen een prettig einde jaar, een zalige Kerst en een zeer voorspoedig 2018 te wensen.